‘Denken’
Hoe begint iemand te denken?
‘Dat begint waarschijnlijk met een traumatische ervaring, of in het duister rondtasten, ervaringen die men niet eens onder woorden kan brengen (…..) ‘ *
Levinas stelt in het bekende werkje ‘Ethisch en Oneindig’, dat onze eerste schokkende ervaringen tot problemen worden die te denken geven. De schokken van het leven brengen ons tot inkeer en bezinning. En ze brengen ons potentieel tot een bepaald besef. Een soort begin van het typisch menselijke vermogen tot beschaving. Maar waar we niet tot bezinning komen gaat het helaas niet richting beschaving.
We doen net of we een lichaam zijn
We verwerken de lastigste momenten van ons leven namelijk niet altijd op een manier dat ze ons ‘te denken’ geven. Het komt waarschijnlijk veel vaker voor, dat we op geestelijke pijn op dezelfde manier reageren als op lichamelijke pijn. We trekken ons er van terug. We trekken onze geest terug van de pijnlijke ervaringen zoals we onze hand terugtrekken van de vlam.
Het begin van het afgescheiden zelf
Maar waar het terugtrekken van de hand uit de vlam, voor het lichaam een gezonde reactie is, is het terugtrekken van je geest van pijnlijke ervaringen juist vervreemdend. Wie lastige of wellicht ook ‘te leuke’ ervaringen onderdrukt, scheidt zichzelf af van het contact met het leven. En waar dat een houding wordt kun je een leven lang ‘verdwenen’ zijn. Zo raakt onze ziel het contact met het leven en de dingen om zich heen kwijt.
Jouw thuis
We vergeten dat we zelf dat leven zijn, in samenhang met alles waar we mee verbonden zijn. En het levende contact daarmee is juist de poort naar jezelf. Het is wie jij op geestelijk niveau als uniek mens bent. Juist in de ervaring van zowel vervelende als leuke momenten ligt ons contact met het leven dat we zelf zijn. Dat is waar we thuis kunnen komen en onszelf werkelijk kunnen aanzien voor wie we zijn. Niet als een mentale cognitie, maar als een besef en een realisatie.
‘Ervaring’ en ‘betekenis’
Het gaat niet om de ‘ervaring’ en ‘het gevoel’ an sich. Maar het gaat ook niet om betekenis-geving die los staat van wat je meemaakt. Het gaat om de betekenis die je over kunt houden aan een werkelijk open contact met het leven. In elk moment ligt potentieel de verdieping van je leven verscholen. Elke ervaring draagt de potentie in zich om vanuit jouw unieke gevoeligheid verdieping aan je leven te geven. Dit is een vorm van zelfrealisatie die zowel bewustzijn als betekenis-geving omvat.
*Levinas. ‘Ethisch en Oneindig’. p.24
Gisteravond keek ik naar ziekenhuis serie.
Er was een meisje met kanker en het was zeker dat ze ging sterven, haar oom die ook haar arts was, stond onder druk van zijn vrouw om alles te doen voor haar beterschap, de patient daaraan tegen wilde alleen nog naar huis en de rest van haar tijd zonder kuren en verdoving door brengen.
De vrouw van de arts die de tante van de patient was zei, you have to safe lives”.
Op dat moment werd het mij duidelijk dat dit niet kan in deze context, je kan geen levens redden, je kan alleen door en met je bewustzijn daarin stappen zetten en dat meestal in een afgescheiden gewaar wording, ik zet stappen, ik maak keuzes, ik ben leven en niet een leven.
Hoewel het afgescheiden zijn niet echt is, beleef ik dat meestal wel zo en dat is legitiem.
Leo