Tot mijn midlife was ik sterk en onafhankelijk
Na onze eerste schokkende ervaringen beginnen we ons in het algemeen te wapenen tegen nog meer pijnlijke ervaringen. Dat is de basis van ons afgescheiden zelf. En zo groeien we op in onze afweer tegenover de pijn die het leven gedaan heeft en worden we op een bepaalde manier volwassen.
Zo was mijn ‘afgescheiden zelf’ aardig ontwikkeld toen ik eenmaal van school kwam en mijn universitaire opleiding had afgerond.
Ik ben onafhankelijk!
Ik had me geïdentificeerd met ideeën, culturele conventies en bepaalde rollen. Ik deed mijn best en dacht dat ik het leven redelijk onder controle had. Ik had het idee dat ik bewust bekwaam was. Ik had me schijnbaar met succes ontworsteld aan mijn afhankelijkheid van ouders, mentoren en opleiders. Mijn onafhankelijke leven kon van start gaan.
Elk voordeel heb zijn nadeel
Maar mijn afgescheiden zelf was blind geïdentificeerd met de voordelen van zijn positie. En die blinde identificatie hebben we, ondanks onze mentale intelligentie, meestal niet in de gaten. Onbewuste ingegraven in de voordelen van ons afgescheiden zelf, heeft echter wel bepaalde gevolgen. Gevolgen die spanning zetten op ons lichaam, onszelf, onze relaties en de wereld om ons heen. Maar zolang de voordelen werken zien we dat meestal niet.
Een edele mentaliteit is niet voldoende
En hoewel het afgescheiden zelf zich heel edel en dienstbaar kan opstellen is het een uiterlijke houding. Deze meestal goedwillende houding en positieve mentaliteit is op lange termijn moeilijk vol te houden. Als het leven even tegen zit, willen we de voordelen toch zoveel mogelijk laten tellen.
De eindigheid van het nut van het egocentrische niveau
Hoewel het heel belangrijk is om je eigen belangen in de gaten te houden en geen ‘gekke Henkie’ de zijn, is dit egocentrische perspectief onvoldoende om goede relaties te onderhouden. Anders gezegd, iedereen met een afgescheiden zelf, hoe ‘beschaafd’ ook, loopt na een tijd grote kans om vast te lopen in de tot dan toe verborgen schaduw: de nadelen van de voordelen van zijn pragmatische eigenbelang.
Een conventionele ramp is een mogelijkheid om wakker te worden
Vanuit een conventioneel perspectief verlies ik dan de controle en is er een ramp aan de gang. In mijn hoofd kan op zo’n moment een soort dijkdoorbraak plaats vinden. Wat ik tot dan toe buiten de deur had weten te houden overspoelt me nu. Dan kan ik wakker liggen van een chaos van over elkaar heen buitelende gedachtes. Vanuit het perspectief van ‘het leven’, begin ik langzaam te ontwaken en begin ik door te krijgen dat ik het leven niet klein kan krijgen. Maar dat vergt een bepaalde kijk op het leven die er meestal op zulke momenten niet is.
Ik ben verbaasd en ontgoocheld: De tweede schok in mijn leven is een feit
Ik kom in de fase terecht waarin mijn mentale ego niet meer weet hoe het verder moet. Het is een fase van ‘tijdelijk de kluts kwijt zijn’. Ik kan me angstig, boos en depressief gaan voelen. De regels van het spel zijn definitief veranderd. Ik kan gaan denken dat er iets met me aan de hand is en naar de dokter gaan. En hoewel dat nuttig kan zijn, is dat meestal weer het beperkte perspectief. Dit is echter ook het moment dat onbewuste ontwikkeling potentieel plaats kan maken voor bewuste ontwikkeling. En dat kan je leven definitief een andere wending geven.
Lieve Mauk,
Wat mooi. Ik herken het proces waar ik in zit. Een aantal weken geleden was ik totaal de kluts kwijt en dacht ik niet meer voor of achteruit te kunnen. Ik voelde me angstig en onzeker.
Toen ik durfde af te dalen naar mijn pijn en erbij durfde te blijven loste hij op.
Het leven hoe ik het tot dan toe had gezien en hoe mensen met mij omgingen zag ik ineens totaal anders. Het slachtofferdenken ging op de schop en ik zag hoe ik mensen behandelde op een manier zoals ik dacht dat ze met mij omgingen. Niet zij wezen mij af, maar ik hen.
Het was als een soort wakker worden. En toen ik het zag snapte ik bijna niet hoe ik dit niet eerder had gezien.
Lieve Marlies,
Prachtig deze beschrijving van deze ‘toepasselijke realisatie’.
Groet
Mauk
Beste Mauk,
Dat raakt, wat je schrijft en brengt me terug bij zeer dankbare herinneringen aan alles wat ik op Venwoude leerde en dat nog altijd bij me is. Toen ik daar begon verkeerde ik mentaal in totale chaos en was ik de greep op het leven kwijt. Nu leef ik in overvloed en is de belangrijkste vraag ‘hoe deel ik uit vanuit mijn overvloed’. Dat gaat meestal vanzelf overigens en (een van mijn eerste lessen): als je de mensen niet meer nodig hebt, komen ze vanzelf en graag naar je toe. Dat is waarschijnlijk het sociocentrisch perspectief waarover je spreekt; daarover las ik onlangs Huub Oosterhuis boek ‘Jij die mij ik maakt’.
En dan komt toch ook weer regelmatig mijn oude egocentrische zelf met de vraag ‘hoe houd ik het voorgoed zo leuk als het nu is?’, wetende dat dit niet kan. Ik ben regelmatig geschokt en verdrietig door de ellende waarin ik mensen om me heen zie verkeren. Dat komt misschien wel door mijn leeftijd; toch leef ik met als motto:
AGE IS A MATTER OF MIND; IF YOU DON’T MIND IT DOES NOT MATTER. Kortom leven in het NU en mezelf terugroepen als ik bezorgd met de toekomst bezig ben. En als ik dat niet doe, roept mijn geliefde me wel terug.
Ik zal er bij je boekpresentatie niet zijn, want ik ben tot 12 juli in Brazilie maar ik denk aan je.
Enne… nog bedankt voor alles.
Hug, Rommert
Beste Rommert,
Dank je wel voor je reactie.Fijn om je dankbaarheid te ontvangen, namens ook een aantal anderen op Venwoude uiteraard. Jammer dat je er niet kunt zijn. Heb weer een mooie rijs.
Hartegroet
Mauk
It’s a plsrauee to find someone who can think so clearly