Persoonlijk Leiderschap kent evolutie
De term ‘Persoonlijk Leiderschap’ bestond in de jaren ’50 niet. Er werd van je verwacht je aan te passen aan de culturele context. Het ‘conformistische zelf’ was daar het beste toe in staat. Naarmate Nederland ook cultureel moderner werd, kwam het ‘individualistische zelf’ op. Dat identificeert zich mijn zijn rol, met wat het kan, weet en doet. Maar wat betekent persoonlijk leiderschap in een postculturele tijd, waarin we voorbij alle normen, waarden en vaste waarheden leven?
Voel jij je in deze tijd regelmatig onzeker of angstig?
Dat is niet zo gek, want waar we vroeger zekerheid uit haalden, wordt in deze tijd overhoop gegooid of onder druk gezet. Vertrouwde conventies en zekerheden verdwijnen steeds sneller. Hierdoor kun je je vaker op jezelf teruggeworpen voelen, zoekend naar houvast in een wereld die voortdurend verandert.
Misschien merk je daardoor:
- Een groeiende onrust of onzekerheid.
- Angst over wat de toekomst brengt en gevoelens van machteloosheid
- Het verlangen naar hoe het vroeger was, toen alles nog duidelijker leek.
- Verwarring over wat werkelijk belangrijk en zinvol is in jouw leven.
Deze gevoelens laten je zien hoe afhankelijk je geworden bent van externe zekerheid. Dat is heel menselijk en wanneer je blijft zoeken naar zekerheid buiten jezelf, ben je altijd overgeleverd aan de grillen en veranderingen in de wereld om je heen. En hoewel het verlangen naar vroeger begrijpelijk is, teruggaan kan niet. We kunnen alleen maar vooruit.
‘De wereld’ bestaat niet meer
Ooit dachten we dat er buiten ons een stabiele wereld was, die daar als het ware lag te wachten om door ons ontdekt te worden. Maar sinds de opkomst van de moderne wetenschappen weten we dat de wereld continu in evolutie is. Er zijn zelf wetenschappers die niet over natuurwetten spreken, maar over ‘kosmic habits’.
De moderne wereld
Dit geldt niet alleen voor de wereld, maar ook voor het door ons gemaakte deel daarvan. Wij maken en veranderen de wereld waarin we leven continu zelf. Onze biotoop is dynamischer dan ooit te voren. En deze dynamiek dringt steeds dieper door in de haarvaten van de samenleving en ons persoonlijke leven.
‘De mens’ bestaat niet meer
Vanaf de Westerse Verlichting hebben we ontdekt dat niet alleen de wereld om ons heen aan evolutie onderhevig is, maar ook ons bewustzijn. Een traditioneel denkend en voelend bewustzijn opereert heel anders dan een modern of postmodern bewustzijn. Dat betekent dat het ‘zelf’ van iemand uit de middeleeuwen heel anders denkt, voelt en doet dan iemand uit de moderne of postmoderne tijd. En we worden door de evolutie van cultuur en samenleving automatisch meegenomen in die ontwikkeling.
De correlatie tussen bewustzijn en wereld
En dat heeft ook grote gevolgen voor de wereld die we creëren. De mens die van een stammen-bewustzijn tot een traditioneel-bewustzijn gekomen is, creëert een traditionele wereld. De mens die tot een modern bewustzijn is gekomen, ziet de hele wereld als zijn werkterrein en creëert een moderne wereld. En zo verder. Wij zijn zelf onderdeel van de evolutie van de wereld geworden.
Wij zijn onderdeel van de evolutie van de aarde
Maar daar zijn we ons niet altijd van bewust, laat staan dat het een keuze was. We komen er op dit moment op ruwe wijze achter dat wij onderdeel zijn van de evolutie van de aarde. (Dit noem ik de tweede schok van de mensheid.) Dat was wellicht niet onze initiële bedoeling. Maar nu blijkt het zo te zijn. De systemische dynamiek van het moderne kapitalisme heeft ons op het punt gebracht dat, willen we dat een natuurgebied onaangeroerd blijft, dan moeten we dat beslissen en uitvoeren. Alles is afhankelijk geworden van de mens en de menselijke ontwikkeling. In dat besef ontwikkelt zich weer een nieuw niveau van bewustzijn van de menselijke soort. Of we het daarmee gaan redden, nu we weten dat we in staat zijn onszelf uit te roeien weten we natuurlijk niet.
Persoonlijk leiderschap voorbij de culturele oorlogen
Het traditionele, het moderne en het postmoderne niveau van bewustzijn zijn inmiddels in een permanente culturele oorlog verwikkeld. De culturele oorlogen zijn volop aan de gang. Dit is overal in de wereld gaande. Dit stelt leiders voor grote dilemma’s en vereist een hoog niveau van persoonlijk leiderschap.Een leiderschap dat voorbij de culturele oorlogen kan kijken. Wat zijn daar de kenmerken van? Dat is een vorm van leiderschap dat als ‘Integraal Leiderschap’ te boek staat.
Het dient een Integraal Leiderschap te zijn
Persoonlijk Leiderschap in een Postculturele dient Integraal Leiderschap te zijn. Dit vereist dat men zich voortdurend ontwikkeld en niet vast zit in hoe men kwa persoon en vaardigheden nu eenmaal gevormd is. Een mens die zichzelf kent en zich op verschillende niveaus blijft ontwikkelen: fysiek, emotioneel, mentaal en geestelijk. Maar ook een mens die de verschillende niveaus waarop de culturele oorlog gevoerd wordt doorziet. Dit opdat in elke situatie bekeken kan worden wat de opgave is en wat de meest wijze respons is. (Meer over ‘Integraal Leiderschap‘.) (Zie overzicht van Integral Theory.)