Integrale denkers
‘Integral’ of op zijn Hollands ‘Integraal’ heeft behalve een erg algemene ook een specifieke betekenis. Sinds Sri Aurobindo zijn Integrale Yoga ontvouwde zijn er na hem theoretici als Jean Gebser, Ken Wilber, geweest die de term ‘Integraal’ of ‘integrale niveau van ontwikkeling’ verder uitgewerkt hebben.
Relativisme
Zij stellen dat er na een relativistisch pluralistische periode een soort nieuwe renaissance aanbreekt. De relativistische periode is op dit moment nog de hoofdstroom binnen vrij denkende landen als Nederlanden Denemarken, Zweden etc., die een krachtige permissieve cultuur hebben. Ook de intellectuelen uit de jaren ’60 en ’70 leven veelal in een relativistisch wereldbeeld. Daarin wordt gesteld dat de werkelijkheid afhankelijk is van de context en daarmee afhankelijk van de cultuur en derhalve geconstrueerd en geïnterpreteerd.
Sceptisch wordt nihilistisch
De grote verworvenheid van dit inzicht is dat er geen objectief ware geloofs- en denk-systemen meer bestaan. De doorgeslagen sceptische positie van dit postmoderne deconstructivisme, ziet af van elke vorm van waarheidsvinding. Dan worden alle uitspraken die claimen iets te betekenen voor een groter geheel, als irrelevant van de hand gedaan. Daarmee komen we in een zinloze wereld van geatomiseerde meestal narcistische subjectieve belevingen terecht. De stap naar ‘als het maar goed voelt zal het wel goed zijn’, is dan nog maar heel klein. We belanden in een nihilistische wereld waarin iedereen die een poging doet voor een groter geheel waardevolle referenties of gedachtes te vinden verdacht wordt. Wie denk jij wel dat je bent? Er bestaat toch geen ‘waarheid’ meer?!
Partieel ‘waar’ betekent niet ‘irrelevant’
Ook al is dat waar, dan betekent nog niet, dat er alleen maar een geïnterpreteerde wereld is en dat daar buiten niets bestaat. Dat betekent ook niet dat denksystemen, ideologieën, wetenschappelijke paradigma’s, omdat ze niet allesomvattend zijn, helemaal irrelevant zijn voor het domein waar ze voor gemaakt zijn.
Renaissance
De Integrale renaissance is aangebroken onder een klein deel van de bevolking. Deze wordt gedragen door mensen die, na de grote deconstructie van de jaren ’60 en ’70, alle systemen opnieuw in het geding willen brengen en op hun waarde voor de verschillende domeinen van onze werkelijkheid willen toetsen. We zijn begonnen aan een tijd die over is gegaan, van discussie tegen elkaar, naar samen zoeken naar de mogelijkheid van een zinvolle en relevante reconstructie. Een reconstructie die kennis van Oost en West van Noord en Zuid, van Exacte Wetenschappen en Sociale Wetenschappen, van Mystieke stromingen tot inzichten uit Kwantummechanica en Neurologie, wil benutten om tot een nieuwe samenhang te komen.
Voorbij een skeptische levenshouding
We kunnen ons niet permitteren om in een sceptische positie te blijven hangen. De pre-socratische sceptici zijden dat je de waarheid niet kan spreken. Anders gezegd, alles is gelogen. Hoewel dat in absolute termen wellicht relevante informatie is, is de wedervraag wel of dat dan ook niet gelogen is. De scepticus moet begraven worden in zijn eigen kuil. Mogen we weer ergens in gaan geloven voorbij ‘zeker weten’, en voorbij ‘niet meer weten’, terwijl we wel alle partieel relevante vindingen gaan benutten om verantwoordelijkheid te gaan nemen voor de vraagstukken waar we voor staan?
Ja dat hele sociaal-constructivisme heeft mij ook nooit kunnen overtuigen. Waarom zouden er ineens geen universele waarheden meer zijn? Dat je dat niet wil, wil nog niet zeggen dat het er dan ook niet is.
Volgens mij is het een reactie op de ondergang van ‘waarheden’ als het communisme. Alleen een reactie is nooit iets nieuws.
Ik heb me jarenlang verdiept in de typologie van CG Jung. Volgens mij is dat zo’n universele waarheid. Zelfs dat sociaal- constructivisme is van daaruit te verklaren.