Mooie ervaringen garanderen niets

Mensen ervaren continu aspecten van zichzelf. En ze duiden die voortdurend. Dat kan bewust gebeuren, maar veel gebeurt ook automatisch en onbewust. En die duiding ondermijnt of bevordert je kwaliteit van zijn. Anders gezegd: Hoe mooi je ervaringen ook zijn, ze kunnen nog steeds tot desastreuse uitkomsten leiden. Levensintelligent worden door jezelf te begeleiden met het juiste perspectief is dan ook een levenskunst. Hoe zit dat?

Ieder mens heeft een meervoudige ontwikkeling

Ieder mens heeft een aantal gebieden waarop hij groeit. Dat betreft het fysieke lichaam, behoeftes, zelfidentiteit (ego), emoties, cognitie, relaties, waarden, zelfmotivatie, ethiek en spiritualiteit. Al deze gebieden zijn er voortdurend en zijn ook altijd in beweging. Je hebt een emotionele ontwikkeling, een cognitieve ontwikkeling, een ego-ontwikkeling enzovoort. Integraal Leiderschap wil zeggen dat mensen de verschillende ontwikkelingslijnen bewust in ontwikkeling brengen zodat ze elkaar ondersteunen. Jezelf begeleiden met het juiste perspectief leidt dan tot een hogere meervoudige intelligentie en een hogere kwaliteit van leven voor zichzelf, je relaties en de wereld om hen heen.

Ieder mens reageert voortdurend op zijn gesteldheid

Elke ontwikkelingslijn brengt van moment tot moment een bepaalde gesteldheid in je systeem voort. En die gesteldheid verschijnt aan je in de vorm van sensaties en gevoelens. De fysieke lijn brengt fysieke gevoelens voort: honger, rust, onrust, dorst, spanning, ontspanning, pijn. De emotionele lijn brengt gevoelens voort die bij een emotie horen: woede, angst, schaamte, walging, blijdschap. De cognitieve lijn produceert voortdurend percepties die weer een gesteldheid en een gevoel in je lichaam geven. Wij reageren voortdurend op deze sensaties en gevoelens. Kortom, je gesteldheid brengt sensaties en gevoelens voort, waarop je bewust of onbewust reageert. En dat heeft weer gevolgen. En zo voort.

Geconditioneerde adequate en inadequate reacties

Veel van deze reacties zijn geconditioneerd en vinden onbewust en automatisch plaats. Vaak zijn we daarbij onbewust bekwaam. En dat is maar goed ook, want om alle reacties bewust te laten plaats vinden is een onbegonnen zaak en is ook heel inefficiënt. Zo is het bewust bewegen van je benen om te lopen enorm onvoordelig en brengt je waarschijnlijk aan het struikelen. Zo zijn we ook onbewust bekwaam geworden in de taal die we beheersen.
Er zijn echter ook veel automatische geconditioneerde reacties die helemaal niet adequaat zijn. Je kunt spanning weg-eten, iets leuks gaan doen terwijl je ruzie hebt. Ook kunt je de emotionele gesteldheid van ‘woede’ duiden als ‘ik moet nu iets kort en klein slaan’. Je kunt dus gemeten naar je wens naar kwaliteit van leven ‘vergissingen’ maken. Net zoals je een vergissing maakt als je honger zou duiden als dorst. En dat gebeurt meestal niet expres, maar uitgewoonte. En die gewoonte is soms moeilijk te doorbreken.

Meervoudige hoge en lage intelligentie

Je manier van reageren kan dus een lage of hoge kwaliteit hebben. Bij een lage fysieke intelligentie hebben, ga je slecht met je lichaam om. Zo kun je ook een hoge of lage emotionele intelligentie hebben. Je kunt je emoties bijvoorbeeld als ‘selfevident’ beschouwen. Boos = slaan, verdriet = drama maken. Dit zijn onintelligente en meestal geconditioneerde reacties. Je kunt je ook bewust tot je emotionele gesteldheden verhouden (hoge emotionele intelligentie). Dan kan woede je zelfs tot helderheid over iets brengen, schaamte kan je naar innerlijke waardigheid en verbinding brengen en angst kan je brengen naar moed en naar datgene waar je je zorg aan wilt geven. Je kunt ook een lagere of hogere mentale intelligentie hebben. Het niveau waarop je de gesteldheid benadert bepaalt welke belichaming je voortbrengt, hetgeen bepalend is voor wie je bent voor jezelf en je omgeving.

Van onbewust intelligent naar onbewust levensdom

Een dier en kleine kinderen weten meestal heel goed wat ze willen. Zij worden aangestuurd door de informatie die hun systeem hen verschaft. Ze weten echter niet dat ze dit vermogen hebben. Het is onbewust weten of onbewuste intelligentie of intuïtie.
Onder invloed van opvoeding en cultuur ontwikkelen we een identificatie met onze mentale representaties. Daardoor raken we het contact met ons systeem kwijt. Hoe IQ intelligent we daarmee ook kunnen worden, we worden in zekere zin ‘levensdom’. Er is geen toegang meer tot de sensaties en emoties die voortgebracht worden op je fysieke, emotioneel, relationele en andere ontwikkelingslijnen. Ook op het niveau van wat we werkelijk zouden willen zijn we dan de weg kwijt.

Bewust onbekwaam durven zijn

Bewuste ontwikkeling wordt vaak ter hand genomen als we ontevreden zijn. Vanuit bovenstaande zijn we dan ontevreden om dat we onze levensintelligentie niet op een bevredigende manier weten te gebruiken. Dat kan hardnekkig zijn. Als we dan aan onszelf durven toe te geven dat we graag weer op het spoor willen komen, kunnen we onze bewuste ontwikkeling ter hand nemen.

Het juiste perspectief leren nemen is Levensintelligent worden

Weer levensintelligent worden kan niet onbewust verlopen. Je kunt niet terug naar ‘spontaan normaal’. Er is alleen een weg vooruit gaat ‘bewuste intuïtie of intelligentie’. Het contact met ons hele systeem herstellen kan dus alleen door bewuste groei en ontwikkeling. Dat levert je potentieel het vermogen op om bewust, intelligent, wijs en adequaat te reageren op sensaties en gevoelens die samenhangen met de gesteldheid van je systeem op belangrijke ontwikkelingslijnen voor kwaliteit van leven. Dat noemen we Integraal Leiderschap.

Update 2 mei 2022

2 Comments

  1. Gerjan januari 18, 2017 at 11:34 am - Reply

    Mooi artikel Mauk. Adequaat, een mooi woord. Zelf gebruik vaak de term ‘heilzaam’, echter vind ik dat zo calvinistisch klinken 🙂

    • Mauk Pieper januari 18, 2017 at 12:05 pm - Reply

      Beste Gertjan,
      Dank je wel voor je reactie.
      Een andere manier om het woord heilzaam te herkaderen is ‘heel’. Integraal betekent ook dat we ons niet partieel maar totaal ontwikkelen en dat er geen afgesplitst ontwikkeling is, maar een geïntegreerde samenhangende ontwikkeling. Daardoor kunnen we ons ook beter in andere mensen herkennen en met hen mee resoneren. Dat is op zich al is weer ‘heilzaam’ en ‘helend’.

Leave A Comment

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.